İngiltere İçişleri Bakanlığı, son yıllarda sayıları giderek artan mültecileri Türkiye’ye gönderme planı ile ilgili dikkat çekici bir rapor yayınladı.
İçişleri Bakanlığı, Türk vatandaşlarının doğdukları yere geri gönderilmelerinin güvenli olmayacağı sonucuna vardı. İngiltere Başbakanı Rishi Sunak’ın tekneleri durdurma çabasının önemli bir parçası, İçişleri Bakanlığı yetkililerinin Türkiye’nin insan hakları endişeleri nedeniyle göçmenleri geri göndermek için güvenli bir ülke olmadığını açıklamasının ardından çöktü.
İngiliz The Times gazetesi Ocak 2022 ile Aralık 2023 arasında ülkeye kaçak girenlerin sayılarını paylaştı. Türkiye, Afganistan, Arnavutluk, İran, Irak, Suriye ve Eritre’den sonra sıralamaya girdi.
Bakanlar, küçük teknelerle Britanya’ya yasadışı yollardan gelen Türklerin sayısındaki artışın ardından Ankara ile bir göçmen geri dönüş anlaşması yapmayı umuyorlardı. Geçen yıl bu yolla gelen üç bin Türk vatandaşı, bu yolla gelen en büyük üçüncü ülke vatandaşı oldu ve bir önceki yıla göre yüzde 162’lik bir artış gösterdi.
Anlaşma, bu yolla İngiltere’ye giriş yapan vatandaşlarının sayısını önemli ölçüde azaltan Arnavutluk ile yapılan anlaşmayı yansıtacaktı. İçişleri Bakanlığı bünyesinde yapılan bir inceleme Türkiye’yi “‘genel olarak güvenli’ olma kriterlerini karşılamayan bir devlet” olarak tanımladı.
“AİHM KARARLARINA UYUM ENDİŞE YARATTI”
Değerlendirmede, Türkiye’nin terörle mücadele yasalarını “aşırı hevesli” bir şekilde uyguladığı eleştirilmiş ve yargının bağımsızlığı ve özellikle “siyasi” davalarda adil yargılamanın sağlanması konusundaki endişeler dile getirilmiştir.
Polis gözetiminde ve cezaevinde işkence ve kötü muamele iddiaları bulunmaktadır.
Değerlendirmede ayrıca Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) aleyhte kararlarına uyumu konusunda endişeler dile getirilmiş ve İçişleri Bakanlığı değerlendirmesinde “hukukun üstünlüğüne bağlılık konusunda soru işaretleri olduğu” belirtilmiştir.
YENİ PLAN HAZIRLIYORLAR
İçişleri Bakanlığı geri dönüş anlaşmasının, yasadışı göçle mücadele amacıyla Türkiye ile üzerinde çalıştıkları çok daha geniş kapsamlı tedbirler paketinin sadece bir yönü olduğunu vurguladı.
Yetkililer, Birleşik Krallık’ın Ruanda ile imzaladığı anlaşmaya benzer şekilde, Türk rejiminin siyasi muhaliflerini dönüşlerinde zulme uğramaktan koruyacak bir anlaşma ya da başka bir resmi anlaşma imzalanıp imzalanamayacağını değerlendiriyor.
Güvenli ülkeler “spektrumu” olduğunu söyleyen İçişleri Bakanlığı yetkililerine göre, zulümle karşı karşıya kalan kişilerin sınır dışı edilmemesi için geri dönüşler duruma göre de değerlendirilebilir.
“ZORLAMAK İSTEMEYİZ”
Bir kaynak, iki ülkenin insan kaçakçıları da dahil olmak üzere suç çeteleriyle mücadele konusunda sahip olduğu “çok faydalı işbirliği ve değerli ilişkiyi” tehlikeye atacaksa, geri dönüş anlaşması görüşmelerini zorlamak istemeyeceklerini söyledi.
Ağustos ayında The Times gazetesi İngiltere ve Türkiye’nin Manş Denizi’nden göçmen geçişlerinde kullanılan küçük tekneleri imal eden insan kaçakçılığı çeteleri hakkında canlı istihbarat paylaşımı konusunda anlaştıklarını ortaya çıkarmıştı.
Kolluk kuvvetleri ortaklığı, İngiltere’nin Avrupa’da yasadışı göçmen yolculuklarını kolaylaştıran suç çetelerini çökertmek için ortak operasyonlarda işbirliğini güçlendirmek üzere Ulusal Suç Ajansı’ndan daha fazla görevliyi Türkiye’ye göndermesine olanak tanıyor.
