Türkiye 5G’ye hazırlanıyor. Peki, bu geçiş günlük yaşantımızı nasıl etkileyecek?

5G teknolojisi, operatörlerin daha verimli sistemler ve altyapılara yatırım yapmasını sağlayacak. Bu durum, kullanıcıların veri ihtiyaçlarını daha hızlı karşılayarak, daha iyi bir deneyim sunulması anlamına geliyor. Bireyler ve kurumlar, bu dönüşüm sayesinde aldıkları hizmetlerin kalitesinde artış yaşayacaklar. Bununla birlikte, eski teknolojilere kıyasla yapılacak yatırımların miktarında artış söz konusu olacağından, operatörlerin gelirlerinde dikkate değer bir artış beklenmiyor.

5G, kullanıcıların deneyimlerini zenginleştiren güçlü bir alternatif ortaya koyuyor. Önceki teknolojilere göre yüksek veri iletim hızları, artan cihaz yoğunluğu ve minimal gecikme süreleri sunuyor. 4.5G ile kıyaslandığında, 10 kat daha fazla veri transferi ve kısalan gecikme süreleri sağlıyor. Bu sayede, 1 kilometrekarelik bir alan içerisinde 1 milyona kadar cihazın bağlantı imkânı doğuyor. Böylece, 5G ile çevremizdeki çeşitli cihazlar anında çevrimiçi olabilecek.

5G, bireyler ve sektörler açısından büyük bir değişim vaat ediyor. Bireylerden bahsedecek olursak, yüksek hızda film indirmek, büyük dosyaları anlık olarak aktarmak ve oyunlarda daha düşük gecikmeler ile eğlenceden faydalanmak mümkün hale geliyor. Bu hızlı bağlantı, kişisel verimliliği artıracak ve eğlence dünyasında da devrim oluşturacak. Sektörel bazda ise, robotların sorunsuz çalışması, makinelerin hızla iletişim kurması ve üretim süreçlerinin verimlilik odaklı optimizasyonu sağlanacak. 5G’nin benimsenmesi, üretim ve ticaret başta olmak üzere birçok sektörde iş süreçlerini geliştirecek ve yeni istihdam alanları doğuracak bir fırsat sunuyor.

Vodafone’un globalvizyonunun bir parçası olarak, 5G teknolojisini Türkiye’de nasıl deneyimliyorsunuz? Altyapı konusunda hangi testleri gerçekleştiriyorsunuz?

Altyapı testlerimize hız kesmeden devam ediyoruz. Örneğin, GSM standartlarının belirlenmesi adına 3GPP tarafından yayımlanan güncel sürümle birlikte 5G Advanced teknolojisinin Türkiye’deki öncüsü olduk. RedCap modem ve cihaz testlerini Türkiye’de ilki olarak başarıyla tamamladık. 10 Gbps’yi aşan hızlar ve Pasif IoT gibi yeniliklerin test edilmesi konusunda önemli aşamalar kaydettik. RedCap CPE, hem maliyet etkinliği hem de enerji tasarrufu sağlayan bir tasarımla yüksek performans sunarken, çevre dostu bir çözüm olarak öne çıkıyor.

5G Standalone altyapısı üzerindeki Voice over New Radio teknolojisi testi de başarıyla tamamlandı. Bu gelişmeyle birlikte, uçtan uca 5G mimarisine geçişte hazır olduğumuzu kanıtladık. Bu teknoloji, gecikmeleri azaltarak, arama kurulum sürelerini hızlandırıyor ve yoğun trafik altındaki alanlarda bile yüksek ses kalitesi sağlıyor. Hem kalabalık etkinliklerde sesli iletişim hem de artırılmış ya da sanal gerçeklik uygulamalarında kullanıcı deneyimini zenginleştiriyor.

Voleybolda dijital dönüşüm projelerinizden söz edebilir misiniz?

Vodafone Grubu olarak, 5G’yi 16 ülkede aktif hale getirmiş durumdayız ve bu deneyimi Türkiye’ye taşımakta kararlıyız. Vodafone Sultanlar Ligi’nde uygulanan 5G destekli Şahin Gözü sistemi aracılığıyla hem salon içindeki hem de ekran başındakilerin voleybol keyfini artırmayı başardık. Voleybol Milletler Ligi için 5G kurulumunu Sinan Erdem Spor Salonu’na gerçekleştirdik ve maçlarda tüm istatistik ve analizi gerçek zamanlı olarak 5G üzerinden paylaştık. Malatya’daki genç sporcular ise, eşzamanlı bağlantı teknolojisi sayesinde A Milli Kadın Voleybol Takımı ile sanal ortamda buluştu. Bu deneyim, teknolojinin fırsat eşitliği sağlama potansiyelini gözler önüne serdi.

5G’nin sanayide dönüşüm yaratmasını nasıl öngörüyorsunuz? Türkiye’deki uygulamalarınız neler?

5G, yeni bir sanayi devrimini tetikleyecek ve daha önce görülmemiş üretim seviyeleri sağlayacaktır. Dünya genelindeki uygulamalara baktığımızda, 5G’nin fabrikalarda, mağazalarda, ulaşım altyapısında ve limanlarda kullanıldığını görmekteyiz. Bu sayede verimlilik artışları ile maliyet tasarrufları sağlanıyor. Ayrıca kullanıcı deneyimi de daha da iyileşiyor.

5G, IoT ve bulut hizmetleri alanında büyük bir atılıma imza atacak. Akıllı şehir uygulamalarında, trafik ışıkları, akıllı sokak lambaları, akıllı POS cihazları ve uzaktan sağlık hizmetlerine kadar birçok alanda 5G altyapısıyla ilerleyen bir ekosistem oluşacak.

Vodafone Grubu olarak, dünya genelinde 200 milyondan fazla nesneyi birbirine bağlıyoruz ve Gartner’a göre lider IoT hizmet sağlayıcısıyız. 5G ile bu gücü Türkiye’deki işletmelere daha hızlı, verimli ve etkili bir şekilde sunmaktan heyecan duyuyoruz.

Uygulamalarımızdan biri olan MEXT ile Türkiye’nin ilk Standalone (SA) 5G Mobil Özel Şebekesi (MPN) kurulumunu gerçekleştirdik. Bu proje, sanayi süreçlerinde robotik, otomasyon ve edge computing çözümlerini devreye alarak, 4.5G’nin 10 kat daha hızlı ve daha düşük gecikme ile çalışan bir bağlantı sağlıyor. MPN bağlantısı, endüstriyel alanlarda açık alanlarda ağ kesintisi sorunlarını çözmeyi ve metal yoğunluğu olan üretim tesislerinde Wi-Fi bağlantısındaki elektromanyetik gürültüden kaynaklanan sorunları ortadan kaldırmayı hedefliyor. Siber güvenliğin kritik olduğu sanayi ve savunma sektörlerinde, kurum içi haberleşmenin güvenliğini artırıyor.

Ticaret ve kamu alanlarında sunduğunuz 5G projeleri nereye geldi?

Vodafone ile Türkiye’nin ilk canlı 5G hologram konserini gerçekleştirdik. Vodafone Park’ta, dünya genelinden 10 ülkeden çocuklar ve bir orkestra, 5G ile eşzamanlı olarak sahne aldı. Şarkılarını Vodafone FreeZone Stüdyo’dan seslendiren Nil Karaibrahimgil, 5G teknolojisi ile sahneye ve canlı orkestraya hologram olarak bağlandı. Hologram görüntüsü ile sahnede yer alan Karaibrahimgil’e 10 ülkeden çocuklar da hologramlarıyla eşlik etti. Bu tarihi konser, 5G’nin eşzamanlı bağlantı potansiyelini gözler önüne serdi.

Haluk Levent isimli sanatçının önderliğinde yapılan özel bir projede, işitme engelli Bager Çalışcı, 5G ile eşzamanlı bağlantı teknolojisi sayesinde Haluk Levent ile bir piyano resitali gerçekleştirdi. İki sanatçı, 1.400 kilometre uzaktan piyanolarının tuşlarına bastılar.

İstanbul Havalimanı’nda ticari 5G hizmetlerini başlattık. 2025 Haziran itibariyle, Türkiye Büyük Millet Meclisi kampüsüne de 5G sinyali sağladık. Ayrıca dört büyük futbol takımının stadyumlarında ticari 5G hizmetini aktif hale getirdik.

Vodafone Grubu, dünyanın ilk uzay video görüşmesini gerçekleştirdiğini açıkladı. Bu tür teknolojiler Türkiye’de de uygulanabilir mi?

Vodafone Grubu, Ocak sonunda, kapsama alanı olmayan bölgelerde internet erişimi sağlamak amacıyla uydular aracılığıyla akıllı telefonla dünyanın ilk uzay video görüşmesini gerçekleştirdi. Galler’in dağlık bir bölgesinde, AST SpaceMobile ortaklığı ile hayata geçirilen bu sistem, akıllı telefonlardan gelen sinyallerin AST SpaceMobile’ın BlueBird uyduları aracılığıyla karasal şebekeye yönlendirilmesini sağlıyor. Bu teknoloji, özel bir uydu antenine veya pahalı bir uydu telefonuna ihtiyaç duymadan çalışıyor.

Türkiye’de de aynı teknoloji ile, AST SpaceMobile’a ait BlueWalker3 test uydusu üzerinden sesli görüşme ve SMS testlerini başarıyla gerçekleştirdik. Bolu-Düzce arasında, kapsama olmayan kırsal bir alanda, herhangi bir ek ekipman kullanmadan, kullanıcıların genel olarak tercih ettiği akıllı telefonlarla denemelerimizi yaptık. Bu testler Türkiye’de bir ilk olarak kaydedildi. Teknolojinin amacı, kullanıcıların daha geniş bir kapsama alanında kesintisiz hizmet almasını sağlarken, operatörlerin yatırımlarının verimliliğini artırmak ve devletin hizmet sunumunu kapsayıcı hale getirmektir. Bu yeniliklerin 2-3 yıl içerisinde Türkiye genelinde yaygınlaşmasını ve kullanıcılarımıza sunulmasını hedefliyoruz. Bu hizmet, ülkemizdeki operatörler aracılığıyla gerçekleştirilecektir ve gerekli düzenleyici çerçeve üzerinde operatörlerle birlikte çalışmayı öncelikli olarak düşünüyoruz.

Vodafone Grubu, şimdi de AST SpaceMobile ve Malaga Üniversitesi işbirliği ile Avrupa’da yeni bir araştırma merkezi açmayı planlıyor. Merkez, alçak yörünge uzay ve kara tabanlı mobil genişbant hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalara ev sahipliği yapacak. Böylece, müşteriler mevcut akıllı telefonlarıyla uydu ve 4G ya da 5G ağları arasında kesintisiz geçiş yapma imkânına sahip olacaklar. Nihai hedefimiz, birleşik uydu ve kara bağlantı çözümlerinden oluşan bir Avrupa ekosistemi oluşturarak, iletişimin geleceğinde önemli bir rol oynamaktır.