“`html

Grönland’ın Ekonomik Potansiyeli: Trump’ın Vizyonu ve Madencilik Fırsatları

Donald Trump, Beyaz Saray’a geri dönmeden önce ABD’nin “ekonomik güvenliğini” sağlamak amacıyla Grönland’ı satın almasının önemine dikkat çekti. Kuzey Kutup Dairesi’nin üzerindeki bu bölgenin mülkiyeti tartışmalı olsa da, yer altındaki zengin mineral kaynaklarına olan talep giderek artıyor.

Motorbot, Grönland’ın güney kıyısında dalgalı sular ve fiyortlar arasında ilerlerken, karşımıza aniden etkileyici yüksek dağlar çıkıyor.

Amaroq Minerals’ın CEO’su Eldur Olafsson, bu yüksek ve engebeli dağların aslında bir “altın kuşak” teşkil ettiğini belirtiyor.

İki saatlik deniz yolculuğunun ardından, Nalunaq dağının eteklerinde, şirketin altın arayışı yaptığı gizemli bir vadiye ulaşıyoruz.

Şirket, çevresindeki dağ sıraları ve vadileri araştırarak diğer değerli mineralleri de keşfetmeye çalışıyor ve toplamda 10.000 kilometrekareden fazla bir alan üzerinde keşif lisansı aldı.

“Bakır, nikel ve nadir toprak elementlerini hedefliyoruz” diyen CEO, bu bölgenin henüz tam anlamıyla keşfedilmediğini ve büyük bir ekonomik potansiyele sahip olduğunu vurguluyor.

El Değmemiş Zenginlikler

Ana kamp, Grönland, Avustralya ve İngiltere’den gelen 100’den fazla çalışanıyla, bol miktarda mobil bina ve parlak turuncu çadırlardan oluşuyor. Buradan bir yol, vadinin yukarısına doğru tırmanıyor. Arabayla dağın içinden karanlık bir tünelin derinliklerine girip altın madenine yöneliyoruz.

Eldur Olafsson, “Buraya bakmalısınız!” diyerek belirgin bir beyaz kuvars damarını ve derin siyah çizgileri işaret ediyor:

“Altın, altın, altın. Bu alan olağanüstü, değil mi?”

Amaroq, 2015 yılında satın aldığı madende geçmişteki duraklamasına rağmen, bu yıl üretimi artırmaya yönelik önemli adımlar atmayı planlıyor. Yeni bir işleme tesisi kurarak altın külçeleri üretmeye hazırlanıyor.

Olafsson, “Sahadan her ay bir bavul dolusu altınla ayrılabiliriz, hatta 30.000 tonluk bir gemiyle!” diyor.

Grönland, büyük mineral rezervleri ile dikkati çekerken, bu kaynakların çoğu hala el değmemiş durumda:

“Batı’nın yıllardır ihtiyaç duyduğu tüm mineral kaynaklarının tedarikçisi olabiliriz. Bu gerçekten eşsiz bir konum.” diye ekliyor Olafsson.

Ancak şu an itibarıyla, adada yalnızca iki aktif maden bulunuyor.

Grönland, Danimarka’nın parçası olarak kendi doğal zenginliklerini kontrol eden, özerk bir bölge olarak öne çıkıyor.

Elektronik aletlerden pil üretimine kadar hayatî bir öneme sahip, dünyanın en büyük nadir toprak elementleri rezervlerinden birine sahip. Ayrıca lityum ve kobalt gibi diğer kritik metaller de buradaki yer altı zenginlikleri arasında bulunuyor.

Petrol ve gaz mevcut olsa da, yeni sondaj faaliyetleri yasak ve derin deniz madenciliği de yapılmıyor.

Grönland İş Dünyası Birliği’nin direktörü Christian Kjeldsen, “Küresel jeopolitik durum, dünyanın en büyük adasına olan ilgiyi artırdı” diyor. Çin, dünyanın en büyük nadir toprak metalleri rezervine sahipken, Batı ülkeleri alternatif kaynakları güvence altına almak istiyor.

İzinler Verildi, Ama Hala Yapılacak Çok İş Var

Batılı ülkeler, Grönland’ın mineral zenginliklerine erişim sağlama çabalarına yönelmişken, Çin de bu alanda istekliliğini sürdürüyor ancak etkinliği kısıtlı kalıyor.

Reuters’a göre, ABD, Grönland’ın en büyük maden projesinin Çinli alıcılara satılmaması için Avustralya merkezli bir madencilik firmasına lobi yapıyor. Grönland İş, Ticaret ve Hammadde Bakanı Naaja Nathanielsen, bölgedeki mineral zenginliğine yönelik ilginin “son beş yılda yükseldiğini” belirtiyor. Ayrıca,
“İklim krizinin çözümüne katkı sağlamak istiyoruz” diyerek vurguluyor.

Bölge genelinde 100 farklı blok için işlenebilir maden arayışına yönelik izinler verilmiş durumda. İngiliz, Kanadalı ve Avustralyalı madencilik şirketleri önemli lisans sahipleri olurken, ABD’lilerin yalnızca bir tane lisansları bulunuyor.

Bununla birlikte, bu alanların potansiyel madenlere dönüşmesi için daha fazla adım atılmasına ihtiyaç var.

Grönland, mineral zenginliği açısından büyük bir potansiyele sahip olsa da, “altın madenciliği” süreci oldukça yavaş ilerliyor.

Bölgenin yıllık GSYİH’si 3 milyar doların biraz üzerinde ve hala kamu sektörü ile balıkçılık gibi geleneksel alanlara bağlı bulunuyor. Ayrıca Danimarka’dan yıllık 600 milyon dolarlık bir sübvansiyon alıyor.

Grönlandlı yetkililer, madencilikten sağlanacak gelirlerin, Danimarka’ya olan bağımlılığı azaltacağını ve bağımsızlık çabalarını destekleyeceğini umuyor. Ancak, mevcut durumda Grönland turizmden daha fazla gelir elde ediyor.

Grönland Üniversitesi uzmanı Javier Arnaut, madencilik faaliyetlerinin bağımsızlık hedefleri açısından önemini vurguluyor: “Gerçekten de, madencilik lisanslarının verilmesi sürecinin yavaş olduğunu söyleyebiliriz.”

Bakan Nathanielsen, ABD ve AB ile ortaklıkların önemine işaret ederken, “Ancak bu sektörde henüz büyük bir yatırım akışı yok” itirafında bulunuyor. Önümüzdeki on yıl içinde üç ile beş yeni maden projesinin faaliyete geçmesi umuluyor.

Maden Açmak Kolay Değil

Ancak Grönland’da madencilik yapmak, adanın zorlu coğrafyası ve hava koşulları nedeniyle oldukça karmaşık bir süreç. Dünyanın en büyük adasının %80’i buz tabakasıyla kaplı ve dağlar engebeli, bu nedenle ulaşım oldukça güç.

Bölgedeki mineral yataklarının haritalanmasında görev alan Danimarka ve Grönland Jeolojik Araştırma’dan Jakob Kløve Keiding, “Bu bölge bir Arktik arazi” diyor.

“İklim koşulları ve sınırlı altyapı imkanları büyük zorluklar çıkarıyor. Bu nedenle, bir maden işletmek oldukça maliyetli.” diyor.

Bu yüksek maliyetler, düşen küresel metal fiyatlarıyla birleşerek yatırımcıları geri püskürtüyor.

Bazı kişiler ise sektörün yavaş büyümesini karmaşık bürokrasiye bağlıyor. Katı çevresel düzenlemeler ve sosyal etki değerlendirme şartları söz konusu olduğunda, gerekli izinlerin alınması zaman alabiliyor.

Nathanielsen, birçok kişinin madenciliğin yerel ekonomiye katkıda bulunacağını düşündüğünü savunuyor:

“Madenciler yerel dükkânlardan alışveriş yapıyor, yerel halkı istihdam ediyor ve bölgede ulaşım sağlamaya yönelik hizmet alıyorlar.” şeklinde ekliyor.

Ancak, Grönland’ın güneyindeki en büyük kasaba sahip olan Qaqortoq’ta yaşayan Heidi Mortensen Møller, yeni maden projelerinin yerel halk için gerçek anlamda istihdam sağlayıp sağlamayacağı konusunda belirsizlik olduğunu belirtiyor. “İstihdam yaratacaklarını söylediklerinde, kimlerden bahsediyorlar?” diye soruyor.

Yerel işçi sendikası SIK’in başkanı Jess Berthelsen, birçok kişinin madencilik gelirlerinin “ülkeden çıkacağını” düşündüğünü, ancak aynı zamanda sektörün büyümesini desteklediğini dile getiriyor: “Grönland’ın daha fazla gelire ihtiyaç var ve alternatif kaynaklardan yararlanmalıyız.”

Trump’ın Grönland’a dair son önerilerinin sonuçları belirsizliğini korurken, bölgenin başbakanı Mute Egede, bu ayın başlarında “ABD ile işbirliği yapmamız şart” diyerek “Madencilik fırsatlarına kapıların açık olduğunu” vurguladı.

İş Dünyası Birliği’nin Kjeldsen, bu durumun sektöre “gerekli yatırımı” çekmesini umuyor; ancak “Trump’tan gelen mesajların ne kadar belirsiz olduğunu görebilirsek, bu durum yatırım ortamını olumsuz etkileyebilir.” uyarısında bulunuyor.

“`